![]() |
||
Cynk (Zn)
Ważny składnik enzymów trawiennych, bierze udział w magazynowaniu insuliny, wspomaga system imunologiczny. WłasnościCynk spełnia szereg podstawowych funkcji w organizmach. Jako składnik różnych enzymów (lub ich aktywator) bierze udział w metabolizmie białek i węglowodanów oraz przypuszczalnie tłuszczy. Przyswajanie go przez organizm jest bardzo różne, w zależności od jakości pożywienia oraz interakcji zachodzących między cynkiem a innymi pierwiastkami Cynk odgrywa także istotną rolę w funkcjonowaniu układu rozrodczego, zwłaszcza u mężczyzn, oraz działa odtruwająco (antagonista kadmu i ołowiu). Istotny metabolicznie antagonizm zaznacza się między Zn-Cd i Zn-Cu. Poza tym wapń i magnez mogą działać ograniczająco na wchłanianie tego metalu Cynk jest niezbędny do syntezy białek, jest ważnym składnikiem enzymów trawiennych, bierze udział w magazynowaniu insuliny, wspomaga system immunologiczny. Cynk bierze udział w utrzymaniu równowagi innych pierwiastków śladowych jak manganu, magnezu, selenu i miedzi.. Korzystne działanie cynku na organizmy polega, poza ogólną poprawą metabolizmu, na przyspieszeniu gojenia ran, zwłaszcza ubytków skóry, poprawie sprawności umysłowej oraz na ochronie plamki żółtej oka przed zmianami zwyrodnieniowymi. BrakW deficycie cynku pierwszymi objawami są: kurza ślepota, brak apetytu, brak popędu płciowego, niedostateczne wykształcenie cech płciowych, brak wewnętrznego "napędu", choroby skór, drżenie kończyn, karłowatość, łamliwe paznokcie, łamliwość i wypadanie włosów, niedobór pigmentu , objawy starzenia się, podatność na zakażenie, przedłużająca się suchość oczu, rozstępy w skórze, stany depresyjne, stany zagubienia, upośledzenie możliwości ruchowych i trudności z chodzeniem, upośledzenie smaku, wydłużony czas gojenia się ran, zaburzenia miesiączkowania, zwłaszcza u młodych kobiet, zaburzenia mowy, zaburzenia wzrostu, uczucie znużenia Uwaga! Przy niedoborze cynku występuje natychmiast spowolnienie procesów wzrostu. Szybko też występują dolegliwości jak nagłe pojawienie się zmarszczek, fałd skórnych i "kurzych łapek". Objawami niedoboru są również, znaczny wzrost tolerancji na glukozę, zmiany w gospodarce hormonalnej i aktywności enzymów, zwiększone niebezpieczeństwo infekcji, cukrzyca. NadmiarDziałanie toksyczne: Nadmierne spożycie może mieć skutki uboczne Szkodliwość cynku jest związana przede wszystkim z wtórnym deficytem miedzi i nie wywołuje objawów specyficznych. Ostre zatrucie cynkiem powoduje osłabienie, wymioty i niedokrwistość. Nadmiar tego metalu w organizmach zwierzęcych uważa się za jedną z przyczyn zmian nowotworowych. Zatrucia ludzi cynkiem następują głównie w wyniku spożycia owoców lub warzyw opryskiwanych preparatami cynkowymi lub produktów przechowywanych w naczyniach cynkowych. DawkaŁatwo dostępny cynk występuje w mleku .W kobiecym mleku zawartość wynosi 0, 4-8 mg/l), ponieważ występuje w połączeniach z drobnocząsteczkowymi białkami. Dzienne zapotrzebowanie cynku przez człowieka dorosłego wynosi średnio 15 mg. Cynk dostarczany z pożywieniem może pokryć zapotrzebowanie pod warunkiem dobrego wchłaniania. Zapotrzebowanie zwierząt pokrywają rośliny o zawartości o zawartości około 30 ppm Zn. |
|
|